Bilim ne diyor: Sabah mı yoksa akşam mı duş almak lazım?
Günlük olarak yıkanmalı mıyız sorusu yıllardır tartışılıyor ancak net bir cevap yok. Bunun yanında sabah ya da akşam duş almaya yönelik bir cevabımız olabilir.
Duş almaya yönelik pek çok fikir ortaya atılıyor. Soğuk suyla yıkanmanın daha sağlıklı olmasından tutun da her gün yıkanmamak ve dahası da var. Bunlara yönelik bir diğer tartışma da akşam mı yıkanmalı yoksa sabah mıydı. Bilimin en azından bu konuya bir cevabı olabilir.
Eğer sabah duşu alıyorsanız, muhtemelen gecenin terini ve kirini temizlemek için yatma vaktine kadar beklemeyi istemediğiniz içindir, eğer akşamları duş alma alışkanlığınız varsa, hala günün kir ve tozuyla kaplı yatağa girme fikrinden dolayı bunu uyguluyorsunuz.
Peki bunlardan hangisi bilime göre daha doğru?
Gerçek şu ki, her iki durumda da değişen pek fazla bir şey yok.
Uyku Vakfı'nın anketine göre ABD'li yetişkinlerin yüzde 42'si güne banyo veya duşla başlıyor. Bu, yatmadan hemen önce duş aldığını ya da banyo yaptığını bildiren yüzde 38'lik kesimi gölgede bırakıyor.
Cleveland Clinic dermatoloğu Alok Vij, 2023'te "Sabahları gerçekten uyanmak, canlı hissetmek için duş alıyorum" yorumunu yaparak ekliyor:
"Güne temiz, yeni yıkanmış bir yüz olmadan başlıyorsam kendimi kendim gibi hissetmiyorum. ”
Burada sabah duş almanın arkasında vücudun sirkadiyen ritmini düzenlemek istemesi var. Bu da sabah alınan duşun güne daha iyi başlayabilmek ve kolay uyanabilmek için bir sinyal gönderdiğine işaret oluyor. Özellikle daha sıcak bir su yerine görece soğuk bir suyla duş almak, bu etkiyi 2 katına çıkartabiliyor.
Soğuk suyun olumlu etkisi ise kortizon, dopamin, serotonin ve norepinefrin gibi nörotransmiterlerin serbest bırakılmasına katkı sağlamasında yatıyor. Bu sayede kişinin duyguları düzenlenir ve stres seviyeleri de azalır.
Hatta söylenene göre sabahları alınan soğuk duş, hasta gün sayısını da üçte bir oranında azaltmaya yardımcı olur.
Akşamları duş almak nasıl bir etki yapıyor?
Burada da ekstra faydalar bulunuyor. Ciltte gün boyunca biriken çeşitli yağlar, terler ve bakteriler akşam alınan duş ile gider. Kişi, yatmadan önce aldığı duş ile çok daha iyi bir uyku çeker.
Her iki durumda da kişinin isteğine ve durumuna bağlı olarak duş alınabilir. Burada soğuk ya da ılık duş almak en büyük faktör oluyor.